Raporti i Parlamentit Evropian mbi Maqedoninë e Veriut, i miratuar sot, shpreh shqetësim në lidhje me rolin e qeverive hungareze dhe serbe në ndjekjen e objektivave të Rusisë dhe Kinës në vend, si dhe në lidhje me projektin “Bota Serbe”.
Dokumenti shpreh shqetësim në lidhje me të ashtuquajturin Projekt Bota Serbe, si dhe faktin se disa përfaqësues të Qeverisë së Maqedonisë së Veriut e kanë mbrojtur dhe promovuar këtë koncept, dhe dënon pjesëmarrjen në takime që kërkojnë të krijojnë një sferë ndikimi duke minuar sovranitetin e vendeve të tjera dhe stabilitetin e rajonit.
Kujtojmë se një analizë në vitin 2023 tregoi se aktorët e lidhur me qeverinë ruse po përdornin ndërmjetës mediatikë serbe për të përhapur narrativa armiqësore ndaj NATO-s, dhe pretendon se BE po ushtron presion mbi Shkupin që të “heqë dorë nga identiteti i tij”.
Argumentohet se Maqedonia e Veriut mbetet një objektiv i ndikimit të huaj keqdashës, duke përfshirë përpjekjet për të shkatërruar strukturën shoqërore të vendit dhe për të përdorur ndjenjat anti-BE si armë, veçanërisht përmes tabloideve dhe mediave në gjuhën serbe, të cilat veprojnë si promovues rajonalë të narrativës së Kremlinit dhe ushtrojnë ndikim të konsiderueshëm.
Kujtojmë se midis viteve 2018 dhe 2023, Maqedonia e Veriut dëboi 13 diplomatë rusë për aktivitete të papajtueshme me statusin e tyre diplomatik, duke treguar praninë e vazhdueshme të rrjeteve klandestine të ndikimit.
Ai gjithashtu thotë se Kina po kërkon të zgjerojë ndikimin e saj në Maqedoninë e Veriut përmes mbikëqyrjes së informacionit, diplomacisë së investimeve dhe “klauzolave shtrënguese” në marrëveshjet e kredisë për infrastrukturën.
Ai gjithashtu vëren se disa subjekte diplomatike kineze kanë financuar përmbajtje të paguar dhe tekste të shkruara në median maqedonase pa atribuim të qartë.
Në raport, eurodeputetët shprehën shqetësim serioz se Maqedonia e Veriut dhe vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor në rrugën drejt BE-së janë veçanërisht të goditura rëndë nga ndërhyrjet e huaja dhe fushatat e dezinformimit, duke përfshirë kërcënimet hibride, korrupsionin strategjik, flukset financiare të errëta dhe praktikat shtrënguese të investimeve, veçanërisht nga Rusia dhe Kina.
Ata shprehën gjithashtu shqetësim për rolin e qeverive hungareze dhe serbe në ndjekjen e objektivave gjeopolitike ruse dhe kineze.
Në këtë kontekst, ajo thekson rrezikun e varësisë nga Kina të shkaktuar nga marrëveshjet asimetrike të kredisë, siç është kredia e fundit nga Eximbank hungareze, e cila duket se e ka origjinën nga Kina.
Së fundmi, ajo bën thirrje për hapjen e arkivave të shërbimeve sekrete jugosllave, UDBA dhe KOS, të cilat mbahen si në Serbi ashtu edhe në Maqedoninë e Veriut, dhe thekson nevojën për të hapur këto arkiva në të gjithë rajonin në mënyrë që të trajtohet e kaluara totalitare në një mënyrë transparente, me qëllim forcimin e demokracisë, llogaridhënies dhe institucioneve në Ballkanin Perëndimor./Beta/